A. AÅŸağıdakilerden en az üçü ile kendini gösteren, cinsel ilgi/uyarılmanın yokluÄŸu ya da belirgin olarak az olması:
Cinsel işlev Bozuklukları
5.Ä°çten ya da dıştan gelen hiçbir cinsel simgeye (örn. yazılı, sözel ya da görsel) karşı cinsel ilgi/uyarılmanın olmaması ya da çok az olması.
6.Her cinsel karşılaÅŸmada ya-da neredeyse her cinsel karşılaÅŸmada (yaklaşık % 75-100 ünde) (belirli durumlarda ya da yaygın ise her durumda), cinsel etkinlik sırasında, cinsel organlarda ya da cinsel organların dışında bir duyum olmaması ya da çok az olması.
B.A tanı ölçütündeki belirtiler, en az, yaklaşık altı aydır sürmektedir.
C.A tanı ölçütündeki belirtiler, kiÅŸide, klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya neden olur.
D.Bu cinsel iÅŸlev bozukluÄŸu, cinsel kökenli olmayan bir ruhsal bozuklukla daha iyi açıklanamaz ya da ağır bir iliÅŸki bozukluÄŸundan (örn. eÅŸin kaba güç kullanması) ya da gerginlik yaratıcı önemli baÅŸka etkenlerden kaynaklanmamaktadır ve bir maddeye/ilaca ya da baÅŸka bir saÄŸlık durumuna baÄŸlanamaz.
Olup olmadığını belirtiniz:
YaÅŸam boyu: Bu bozukluk, kiÅŸi cinsel açıdan etkin olduÄŸundan beri vardır.
Edinsel: Bu bozukluk, oldukça olaÄŸan bir cinsel iÅŸlevsellik evresinden sonra baÅŸlamıştır.
Olup olmadığını belirtiniz:
Yaygın: Belirli tür uyarımlar, durumlar ya da eÅŸlerle sınırlı deÄŸildir.
Durumsal: Yalnızca belirli tür uyarımlar, durumlar ya da eÅŸlerle ortaya çıkar.
O sıradaki ağırlığını belirtiniz:
Ağır olmayan: A tanı ölçütündeki belirtiler az sıkıntı doÄŸurur.
Orta derecede: A tanı ölçütündeki belirtiler orta düzeyde bir sıkıntı doÄŸurur.
Ağır: A tanı ölçütündeki belirtiler çok sıkıntı doÄŸurur.
TANIM
Sürekli olarak ya da yineleyici bir biçimde, cinsel uyarılmanın yeterli bir ıslanma-kabarma tepkisi saÄŸlayamaması ya da cinsel etkinlik bitene kadar bunu sürdürememesi. Cinsel istek ve orgazm sorunları ile birlikte görülmesine sık rastlanır.
EÄŸer sorun baÅŸka bir psikiyatrik soruna baÄŸlı olarak geliÅŸmiÅŸse uyarılma bozukluÄŸu tanısı konmaz. Sorun cinsel yaÅŸamın başından beri olabileceÄŸi gibi daha sonra da ortaya çıkmış olabilir. Bazen de uyarılma bozukluÄŸu sadece belli durumlarda (mesela bazı partnerlerle) olurken bazı durumlarda olmaz.
SIKLIK
2003 yılında Richters in yaÅŸları 16-59 arasında deÄŸiÅŸen 9134 kadın üzerinde yaptığı bir araÅŸtırmada, cinsel uyarılma bozukluÄŸu yaÅŸayan kadınların, cinsel iÅŸlev bozukluÄŸu yaÅŸayan kadınların %23.9 unu oluÅŸturduÄŸu bulunmuÅŸtur. En çok uyarılma bozukluÄŸu yaÅŸayan kadınların 50-59 yaÅŸları arasında olduÄŸu belirtilmiÅŸtir.
Aynı yıl Bancroft un yaÅŸları 20-65 arasında deÄŸiÅŸen 987 kadının katıldığı bir diÄŸer araÅŸtırmada da uyarılma problemi yaÅŸayan kadınların oranı %31.2 yi bulunmuÅŸtur. Uyarılma bozukluÄŸu 30 lu yaÅŸlardan sonra daha sık görülmektedir.
NEDENLERÄ°
EN SIK ORGANÄ°K NEDENLER
Fiziksel Hastalıklar: MENOPOZA BAĞLI HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER, ŞEKER HASTALIĞI.
Ä°laçlar: TANSÄ°YON Ä°LAÇLARI, ANTÄ°DEPRESANLAR VE DÄ°ÄžER PSÄ°KÄ°YATRÄ°K Ä°LAÇLAR, ALERJÄ° Ä°LAÇLARI.
PSÄ°KOLOJÄ°K NEDENLER
1. YetiÅŸtirilme ve geleneksel kadın cinsel rolü.
2. Babaya olan çocuksu aÅŸkın bilinçdışında devam ediyor oluÅŸu.
3. EÅŸcinsellik.
4. Kişilik sorunları.
5. Katı dini ve ahlaki inançlar.
6. Cinsel fobiler veya kaçınmalar.
7. Cinsel dürtüler üzerinde kontrolünü kaybetme korkusu.
8. Maskelenmiş sapkınlıklar.
9. Gebelik korkusu (çoÄŸunlukla istek bozukluÄŸu ile birlikte).
10. Depresyon (çoÄŸunlukla istek bozukluÄŸu ile birlikte).
11. EÅŸin kaybı (çoÄŸunlukla istek bozukluÄŸu ile birlikte).
12. YaÅŸla veya çekicilikle ilgili endiÅŸeler (çoÄŸunlukla istek bozukluÄŸu ile birlikte).
13. EÅŸe ilgi kaybı (çoÄŸunlukla istek bozukluÄŸu ile birlikte).
14. Yakınlık sorunları.
15. Evlilik çatışmaları.
16.EÅŸin cinsel beceri eksikliÄŸi, güç dengesizliÄŸi, pasif agresif eÅŸ, eÅŸini ketleyen koca.
TEDAVÄ°
Organik nedenlere baÄŸlı uyarılma bozukluklarında nedene yönelik tedavi uygulanır. ÖrneÄŸin menopoz dönemindeki hormon tedavileri sorunun çözümünde çok önemli bir yer tutar. Ya da herhangi bir ilaç kullanımına baÄŸlı olarak ortaya çıkan uyarılma bozukluÄŸunda ilacın deÄŸiÅŸtirilmesi ya da dozunun azaltılması sorunu kolayca çözebilir
CÄ°NSEL TERAPÄ°
Uyarılma bozukluÄŸunda tedavinin esası kadının daha aktifleÅŸtirilmesi ile cinsel arzularını keÅŸfedip kendini daha serbest bırakmasının saÄŸlanması oluÅŸturur. Cinsel iletiÅŸimi artırıcı teknikler yanında istek bozukluÄŸunda bahsettiÄŸimiz fantezi kurma, öykü yazma, cinsel materyal paylaşılması gibi tekniklerden yararlanılır. Ancak uyarılma bozukluÄŸunda en önemli ÅŸey kadının kendi arzularını aktif bir biçimde cinsel yaÅŸamına dahil etmesinin saÄŸlanmasıdır.
DÄ°NAMÄ°K YÖNELÄ°MLÄ° CÄ°NSEL TERAPÄ°
Cinsel terapiye yanıt vermeyen ya da yanıt vermeyeceÄŸi düÅŸünülen hastalarda, özellikle kiÅŸilik sorunlarında, ciddi yakınlık sorunlarında ve ciddi kontrol kaygısı olanlarda tercih edilebilir.
BÄ°REYSEL, UZUN SÜRELÄ° TERAPÄ°
Cinsel terapiye yanıt vermeyen kiÅŸilerde ve özellikle ciddi kiÅŸilik sorunları, cinsel dürtüler üzerinde kontrolünü kaybetme korkusu, maskelenmiÅŸ cinsel sapkınlıklar ve eÅŸe ilgi kaybı söz konusu ise tercih edilebilir.
Uzm.Dr. Sevilay ZORLU
Psikiyatrist & Psikoterapist
CETAD Antalya Bölge Temsilcisi
www.antalyaterapipsikiyatri.com
Åžirinyalı Mh. Ä°smet GökÅŸen Cad.
1528 S. Åžahbaz Apt. K:2 D:5
Tel: 0 (242) 316 98 99
twitter/ Dr.SevilayZorlu
Çevrimiçi : 
Günlük : 
Haftalık : 
Aylık :